Boy Meets Girl (Αγόρι Συναντά Κορίτσι, 1984)

Όταν ο Leos Carax γύριζε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, Boy Meets Girl (Αγόρι Συναντά Κορίτσι, 1984) ήταν μόλις είκοσι τριών χρονών και θα ήταν κατανοητό πως αυτή η ταινία φέρει πολλά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Γάλλου underground σκηνοθέτη. Πράγματι το Αγόρι Συναντά Κορίτσι είναι μια πλήρης έκθεση της προσωπικότητας και της κουλτούρας του Carax εκείνης της περιόδου και επίσης μία προεπισκόπηση της επερχόμενης καριέρας του. Όλα τα αγαπημένα του στοιχεία παρουσιάζονται με τον πιο εύληπτο τρόπο σε αυτή του την ταινία. Το Αγόρι Συναντά Κορίτσι συμμετείχε στη Διεθνή Εβδομάδα των Κριτικών στη διάρκεια του 37ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Το Αγόρι, ο Alex (Denis Lavant) είναι ένας καταθλιπτικός και ανερχόμενος σκηνοθέτης από το Παρίσι, τον οποίο έχει πρόσφατα εγκαταλείψει η αγαπημένη του Florence. Το Κορίτσι, η Mireille (Mireille Perrier) είναι ευαίσθητη και έχει συχνές αυτοκτονικές τάσεις, ιδίως όταν ο αναίσθητος και κρύος φίλος της Bernard την αφήνει μόνη της. Κατά τη διάρκεια μίας ανοιξιάτικης Παριζιάνικης νύχτας και ενώ ο Alex προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον ξαφνικό και καταστροφικό χωρισμό του, θα ακούσει κατά τύχη τη Mireille μέσω του θυροτηλεφώνου της πολυκατοικίας της να μαλώνει με τον Bernard. O Alex θα νιώσει ξαφνικά πως βρίσκεται πολύ κοντά της και θα κάνει τα πάντα για να καταφέρει να συναντηθεί με την άγνωστη ως τότε Mireille. Ένα εκλεπτυσμένο πάρτι θα είναι μια εξαιρετική αφορμή για να την δει για πρώτη φορά από κοντά. Είναι σχεδόν καλοκαίρι, είναι νέοι, ζουν στο Παρίσι, και αισθάνονται τρομερά μόνοι αυτή τη νύχτα.

Όπως υπονοείται και από τον τίτλο, αυτή φαίνεται να είναι μία ξεκάθαρη και απλή ρομαντική ιστορία όπου ένα Αγόρι συναντά ένα Κορίτσι, αλλά φυσικά αυτή η απλότητα δεν έχει χώρο στον ποιητικό κόσμο του Carax. Ο σκηνοθέτης προτού γίνει το μαύρο πρόβατο του Γαλλικού κινηματογράφου υπήρξε ένας αφοσιωμένος “μαθητής” της Γαλλικής Ταινιοθήκης. Για αυτό το λόγο και η ιδέα του πίσω από το Αγόρι Συναντά Κορίτσι, όπως και ο ίδιος, ζει και αναπνέει σε ένα περιβάλλον αμέσως μετά από τη Nouvelle Vague. Αυτό κάνει την ταινία να είναι ταυτόχρονα εντελώς προσωπική αλλά και απόλυτα οικουμενική. Για αυτό το λόγο το ντεμπούτο του είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο εντυπωσιακά και καινοτόμα των τελευταίων τριάντα ετών. Είναι επίσης μοναδικό, όταν ένας σκηνοθέτης μπορεί να είναι ταυτόχρονα χαοτικός, ωθούμενος από την αγωνία και την ανωριμότητα του νεαρού της ηλικίας του, αλλά και εξαιρετικά αυστηρά τελειομανής όπως καταφέρνει να είναι ο Carax από το πρώτο του ακόμα πλάνο. Κάθε σκηνή είναι τόσο σχολαστικά στημένη και σκηνοθετημένη που ενώ δεν αφήνει κανένα περιθώριο για τυχαία λάθη, εξακολουθεί να μπορεί να χτίσει μια ατμόσφαιρα αυτοσχεδιασμού. Κάθε στιγμή προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε μια ζοφερή πραγματικότητα και ένα παράλληλο ελεγειακό ρομαντισμό που μόνο το Παρίσι θα μπορούσε να δημιουργήσει. Όμως, όπως έχει ήδη αναφερθεί, αυτό δεν είναι ένα τυπικό ρομαντικό φιλμ.

Ο Carax με το να είναι σαρκαστικός και σχεδόν αντιφατικός με τον τίτλο της ταινίας του και με το ρομαντικό ύφος που εμπνέει το Παρίσι, αποφασίζει να ακολουθήσει μια εντελώς διαφορετική και τραγική κατεύθυνση. Ξεκινά από τους ήρωές του, που θα μπορούσαν να παίζουν στην ακριβώς αντίθετη ταινία μίας τυπικής αγόρι-συναντά-κορίτσι ρομαντικής κομεντί. Ο Alex δεν έχει πραγματικά καμία ελπίδα στην επαγγελματική αλλά και ειδικά στην προσωπική του ζωή. Ο ίδιος μπορεί να λέει ότι είναι σκηνοθέτης αλλά στην ουσία εξακολουθεί να προσπαθεί να δημιουργήσει ταινίες μόνο στο μυαλό του. Ταυτόχρονα τόσο η καρδιά του αλλά και πιθανώς και το σώμα του είναι άρρηκτα δεμένα και απόλυτα αφιερωμένα στην πρώην του. Δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος δεδομένου ότι τα συναισθήματά του φαίνεται να τον επισκιάζουν και η μοναξιά του είναι ο μόνος του δείκτης για τις μελλοντικές του αποφάσεις. Η Mireille είναι επίσης χαμένη. Μετακόμισε στο Παρίσι μόνο για να ακολουθήσει τον φίλο της και κάποια μάταια όνειρα και τώρα έχει εγκλωβιστεί σε αυτή την εχθρική πόλη που η ίδια βαθιά μέσα της αγαπά να μισεί. Οι απόπειρες αυτοκτονίας της είναι οι μόνοι τρόποι που βρίσκει για διαφυγή ενώ η εσωτερική της κατάθλιψη θα μπορούσε να γίνει καταστροφική αν συνδυαστεί με τη μελαγχολία του Alex.

Θεματικά, επίσης, δεν υπάρχει χώρος για ρομαντισμό. Αυτή είναι μια ταινία φτιαγμένη από και αφιερωμένη σε μια καταπιεσμένη και απελπισμένη νεολαία που επίσης χρειάζεται την αγάπη. Οι ήρωες παρότι μόλις εικοσάρηδες φαίνονται ήδη σπασμένοι και κατεστραμμένοι. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος αισιοδοξίας ή θετικής σκέψης, ειδικά όταν χρειάζεται να βρουν τρόπους για να εκφράσουν τον εαυτό τους και τα συναισθήματά τους και δεν μπορούν, ακριβώς όπως ο ίδιος ο Carax. Το Αγόρι Συναντά Κορίτσι είναι μια βαθιά αυτοβιογραφική ταινία από έναν νεαρό εσωστρεφή καλλιτέχνη που χρειάζεται να εκτεθεί ο ίδιος κυρίως στην τέχνη του και ακόμα περισσότερο στο κοινό. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί πως το πρώτο όνομα του Carax είναι Alexandre έτσι αυτό καθιστά ευκολότερο το συμπέρασμα πως ο δικός του Alex είναι στην πραγματικότητα το alter ego του. Επίσης και οι δύο είναι Παριζιάνοι, γεννήθηκαν την ίδια χρονιά και νιώθουν καταδικασμένοι από τους καλλιτεχνικούς τους δαίμονες που τους αναγκάζουν να είναι ανίκανοι να αγαπήσουν ή να εκπληρώσουν οποιαδήποτε άλλη από τις προσωπικές τους επιθυμίες.

Η προσωπική αυτό-αντανάκλαση του σκηνοθέτη δεν σταματά μόνο στο χαρακτήρα του ήρωα και τη προσωπικότητά του, αλλά εκτείνεται σε όλη την αισθητική της ταινίας. Ο Carax είναι ένας αυθεντικός απογόνος του αέναου σύμπαντος του Jean-Luc Godard και δεν προσπαθεί να κρύψει καμία από αυτές τις επιρροές του, ειδικά στο πρώτο του έργο τέχνης. Το Αγόρι Συναντά Κορίτσι θα πρέπει πάντα να αναφέρεται ως ένας απόλυτος φόρος τιμής στον Godard και ιδιαίτερα στο ντεμπούτο του À Bout de Souffle (Με Κομμένη την Ανάσα, 1960), η οποία ακολουθεί μια παρόμοια ιστορία και είναι επίσης σαρκαστική και προσωπική. Επειδή όμως ο Carax έχει βαπτιστεί με το πνεύμα της Nouvelle Vague απέκτησε επίσης κάποια από την ευαισθησία του François Truffaut κάτι που σχεδόν λείπει από τον πρώιμο Godard. Όπως o Truffaut χρησιμοποίησε τον Jean-Pierre Léaud για το κινηματογραφικό του alter ego, έτσι και ο Carax κάνει το ίδιο πράγμα με τον Denis Levant κάτι που θα συνεχιστεί και στα επόμενα έργα του. Έτσι το Αγόρι Συναντά Κορίτσι θα μπορούσε να είναι μια αναπαράσταση των εμμονών του Godard με πινελιές πραγματικά βαθιών συναισθήματών που μόνο ο Truffaut μπορούσε να φτάσει. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο και καθαρά Γαλλικό αμάλγαμα που θα μπορούσε να προκύψει μόνο κατά τη διάρκεια μιας έντονης περιόδου μετά την Nouvelle Vague.

Αυτή η Γαλλική πρωτοτυπία παρουσιάζεται επίσης και στο τεχνικό κομμάτι καθώς ο Carax αποκαλύπτει τη γνώση και το πάθος του για τον αγαπημένο του κινηματογράφο δημιουργώντας μία εξπρεσιονιστική πειραματική ομιλούσα ταινία. Η εμφατική ασπρόμαυρη φωτογραφία του Jean-Yves Escoffier είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή και καταφέρνει να γοητεύσει το κοινό. Η κίνηση της κάμερας δεν περιορίζεται από τίποτα και ο Carax δοκιμάζει κάθε πιθανή γωνία ή τεχνική λήψης, από στατικό μέχρι πανοραμικό. Ο ίδιος δεν προσπαθεί ποτέ να είναι μινιμαλιστής σε κανένα σημείο της ταινίας ενώ θέλει να εμπλουτίσει κάθε σκηνή με τον πιο πιθανό δεξιοτεχνικό τρόπο. Έχει εμμονές με την κάθε ασήμαντη λεπτομέρεια αλλά αυτό που προσέχει σε υπερβολικό βαθμό είναι ο ήχος. Το Αγόρι Συναντά Κορίτσι ξεκινά τόσο εκφραστικά σιωπηλό που αρχικά θυμίζει τον οπτικό ποιητικό ρεαλισμό του Jean Epstain στο Cœur Fidèle (1923) και αργότερα μετατρέπεται σε μία φλύαρη αυτο-διερευνητική αναζήτηση για τα πραγματικά συναισθήματα και την αληθινή αγάπη, όπως το L’Amour Fou (1969) του Jacques Rivette. Αυτή η διασταυρούμενη συνύπαρξη βωβού και ομιλούντος κόσμου του Γαλλικού κινηματογράφου θα μπορούσε εύκολα να συνοψιστεί στην εμφάνιση της Mireille Perrier καθώς μπορεί να φέρει κάποιες προφανείς ομοιότητες τόσο με τη Maria Falconetti στο La Passion de Jeanne d’Arc (Ιωάννα της Λωραίνης, 1928) του Carl Theodor Dreyer όσο και με τη Jean Seberg στο Με Κομμένη την Ανάσα.

Μέσω του Αγόρι Συναντά Κορίτσι ο Leos Carax αγγίζει μια αναπάντεχη καλλιτεχνική ωριμότητα που θα τον στοιχειώνει στο μέλλον. Αυτό το πρώτο αριστοτεχνικά δομημένο αφηρημένο ελεγειακό έργο θα είναι μόνο η αρχή του ταξιδιού ενός βασανισμένου νεαρού σκηνοθέτη ώστε να γίνει το πιο αναγνωρίσιμο τρομερό παιδί του Γαλλικού κινηματογράφου και να δημιουργήσει το δικό του διακριτό ποιητικό σύμπαν προκειμένου να καταπολεμήσει τους εσωτερικούς δημιουργικούς του δαίμονες.

Πρώτη δημοσίευση: Hit&Run